Υπερλιπιδιαμία

Καθορισμός ομάδας πληθυσμού για προληπτικό έλεγχο 

Επίπεδο Τεκμηρίωσης: II Βαθμός Σύστασης: Α

####SHORT version

Δευτεροπαθείς δυσλιπιδαιμίες

Β. ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΚΑΡΔΙΑΓΓΕΙΑΚΟΥ ΚΙΝΔΥΝΟΥ  Εάν η αξιολόγηση του καρδιαγγειακού κινδύνου παραμένει ατελής μπορούν  να  προσδιορισθούν  οι  δείκτες  που  υπολογίζουν  τον  κίνδυνο  

Άτομα υψηλού κινδύνου

Φαρμακευτική αγωγή είναι απαραίτητη σε άτομα με οικογενή υπερχοληστερολαιμία με στόχο τη μείωση της LDL χοληστερόλης <100 mg/dL.

Άτομα μέτριου κινδύνου

Τα άτομα μέτριου κινδύνου έχουν κίνδυνο μεταξύ ≥1% και <5% να εμφανίσουν θανατηφόρα καρδιαγγειακή νόσο τα επόμενα 10 χρόνια, με βάση το μοντέλο SCORE. Σε αυτή την κατηγορία ανήκουν πολλοί μεσήλικες. Η κατηγορία αυτή είναι πολύ ετερογενής και μπορεί να περιλαμβάνει άτομα με ένα ή δυο παράγοντες κινδύνου και έτσι είναι δύσκολο να εξατομικευθεί ο κίνδυνος. Γι’ αυτό συστήνεται να υπολογιστεί ο πιθανά μη εμφανής

(υπολειπόμενος )κίνδυνος συνεκτιμώντας τους παρακάτω επιπρόσθετους παράγοντες:

Αρχικά, συστήνεται σε όλα τα άτομα αυτής της κατηγορίας η άμεση αλλαγή του τρόπου ζωής για 3 μήνες και ο υπολογισμός της επίδρασης αυτής, τόσο στα λιπίδια, όσο και στο συνολικό κίνδυνο. Επί αποτυχίας των παραπάνω παρεμβάσεων σε άτομα με τουλάχιστον

Η αναζήτηση υπολειπομένου καρδιαγγειακού κινδύνου με τους παράγοντες που προαναφέρθηκαν μπορεί να επηρεάσει σημαντικά την απόφαση του ιατρού για το αν θα χορηγηθεί υπολιπιδαιμική φαρμακευτική αγωγή. Όταν συνυπάρχουν πολλοί από τους προαναφερθέντες επιπρόσθετους παράγοντες κινδύνου σε έναν ασθενή ο οποίος έχει επίπεδα LDL χοληστερόλης 100–129 mg/dL μπορεί να συστηθεί κατά τη κρίση του ιατρού, η χορήγηση υπολιπιδαιμικής αγωγής. Επιπροσθέτως, η ύπαρξη χαμηλής HDL χοληστερόλης και η παρουσία υψηλών (>2 mg/L) επιπέδων hsCRP μπορεί κάλλιστα να αποτελέσουν ενδείξεις χορήγησης υπολιπιδαιμικής αγωγής ανεξάρτητα από τα επίπεδα της LDL χοληστερόλης, σύμφωνα πάντα με τη κρίση του ιατρού.26,28 Άτομα χαμηλού κινδύνου

Σε αυτή την κατηγορία ανήκουν άτομα με <1% κίνδυνο εμφάνισης θανατηφόρου καρδιαγγειακού επεισοδίου τα επόμενα 10 χρόνια.

Τα μοντέλα καρδιαγγειακού κινδύνου εκτιμούν την πιθανότητα να εμφανίσει ένα άτομο καρδιαγγειακή νόσο στο μέλλον και αυτό σημαίνει ότι σε κάποιους ασθενείς είναι δυνατό να υποεκτιμούν και σε άλλους να υπερεκτιμούν τον κίνδυνο. Στο SCORE η υποεκτίμηση του καρδιαγγειακού κινδύνου αφορά συνηθέστερα

Από την άλλη μεριά, υπερεκτίμηση του κινδύνου μπορεί να γίνει σε άτομα με

Οι νέοι ενήλικες με

έχουν σύμφωνα με το SCORE πολύ μικρότερο απόλυτο κίνδυνο από έναν ηλικιωμένο άνδρα με τους ίδιους παράγοντες στον οποίο θα δοθεί άμεσα φαρμακευτική αγωγή. Όμως, ο σχετικός κίνδυνος που διατρέχουν αυτοί οι ασθενείς σε σχέση με συνομήλικούς τους χωρίς αυτούς τους παράγοντες κινδύνου είναι αρκετά ψηλός και πρέπει να οδηγήσει σε άμεση παρέμβαση από πλευράς του ιατρού της Π.Φ.Υ. για αλλαγή του τρόπου ζωής, ώστε να μην αυξηθεί ο απόλυτος κίνδυνος με το πέρασμα των χρόνων.

Ο ιατρός της Π.Φ.Υ. είναι υποχρεωμένος, εκτός από τη χρήση του μοντέλου εκτίμησης καρδιαγγειακού κινδύνου, να χρησιμοποιήσει την εμπειρία και τις γνώσεις του για να προσδιορίσει τον ακριβή καρδιαγγειακό κίνδυνο για κάθε ασθενή του.15,16 Όμως, ο ρόλος του ιατρού της Π.Φ.Υ. δεν τελειώνει στην ανακάλυψη των ασθενών υψηλού κινδύνου που πρέπει να λάβουν υπολιπιδαιμική φαρμακευτική θεραπεία. Στα άτομα χαμηλού και μέτριου καρδιαγγειακού κινδύνου πρέπει να υπάρχει μια συνεχής παροχή συμβουλών και εκπαίδευσης σε θέματα πρόληψης για την αποφυγή αύξησης του επιπέδου κινδύνου καθώς αυξάνει η ηλικία τους.

Άτομα χαμηλού κινδύνου (πίνακας 2)

Το Framingham Risk Score δείχνει < 10% πιθανότητα για καρδιαγγειακή νόσο τα επόμενα 10 χρόνια. Αντιμετώπιση κυρίως με υγιεινοδιαιτητική παρέμβαση (πίνακας 3) ή φάρμακα όταν τα επίπεδα της LDL CHOL >190mg/dl ή ο αθηρωματικός δείκτης (TCHOL/HDL CHOL) είναι >6

Φαρμακευτική αγωγή είναι απαραίτητη σε άτομα με οικογενή υπερχοληστερολαιμία με στόχο τη μείωση της LDL CHOL < 100mg/dl. Για αυτό το λόγο απαιτείται προσεκτική λήψη του οικογενειακού ιστορικού και ενδελεχής φυσική εξέταση Το Reynolds Risk Score μπορεί να αναταξινομήσει τους χαμηλού κινδύνου ασθενείς σε άτομα υψηλότερου κινδύνου

ΔΙΑΓΝΩΣΗ,ΠΡΟΛΗΨΗ ΚΑΙ ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΤΗΣ ΔΥΣΛΙΠΙΔΑΙΜΙΑΣ

ΕΠΙΛΟΓΗ ΑΣΘΕΝΩΝ/ SCREENING

ΔΙΑΦ/ΚΗ ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΗ

(ατομικό &οικογενειακό ιστορικό, φυσική εξέταση, συμπληρωματικός εργαστ/κός έλεγχος) EL III-2

ΣΤΟΧΟΙ

ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΚΑΡΔΙΑΓΓΕΙΑΚΟΥ ΚΙΝΔΥΝΟΥ (ΚΚ)

(10ετής πιθανότητα για θανατηφόρο καρδιαγγειακό επεισόδιο) ΧΡΉΣΗ ελληνικό SCORE ( EL II)

A. ΧΑΜΗΛΟΣ

SCORE level <1%

screening κάθε 5 έτη (ανάλογα με την ηλικία) EL IV

LDL-C στόχος <160 mg/dL EL II

B. ΜΕΤΡΙΟΣ

SCORE level ≥1% και <5%

screening άπαξ ετησίως EL IV

LDL-C στόχος: <130 mg/dL. EL III

Γ. ΥΨΗΛΟΣ

screening άπαξ ετησίως EL IV

LDL-C στόχος: <100 mg/dL EL II

D. ΠΟΛΥ ΥΨΗΛΟΣ

screening δις ετησίως - EL IV

LDL-C στόχος: <70 mg/dL or 50% μείωση - ΕL I

A. ΧΑΜΗΛΟΣ B. ΜΕΤΡΙΟΣ Γ. ΥΨΗΛΟΣ D. ΠΟΛΥ ΥΨΗΛΟΣ
SCORE <1% ≥1% και <5% ≥5% και <10% ≥10%
νόσοι ΚΑΝ,μέτρια ΧΝΝ,ΣΔ με 1 ΠΚ,μικρολευκ/ρία,βλάβη οργάνου στόχου
screening κάθε 5 έτη (ανάλογα με την ηλικία) άπαξ ετησίως άπαξ ετησίως δις ετησίως
LDL-C στόχος <160 mg/dL <130 mg/dL <100 mg/dL <70 mg/dL or 50% μείωση

ΒΗΜΑ 2 - ΧΑΜΗΛΟΣ

Αλλαγή τρόπου ζωής (μεσογειακή διατροφή) και στατίνες αν LDL-C επιμένει >190 mg/dL.

ΒΗΜΑ 2 - ΜΕΤΡΙΟΣ -ΥΨΗΛΟΣ - ΠΟΛΥ ΥΨΗΛΟΣ

Αλλαγή τρόπου ζωής με συμβουλευτική και εκπαίδευση:

Α. Στατίνες μονοθεραπεία

ανάλογα με τη

ΑΝ

Β. Εάν TG >500 mg/dL :

fenofibrate (+ 2-4 g ω3 λιπαρά οξέα /ημέρα αν εκτός στόχων) EL II

C. TG> 200 mg/dL + HDLC <35 + ( μετρίου,υψηλού και πολύ υψηλού κινδύνου )

Combination Therapy: στατίνη + fenofibrate ± ω3 λιπαρά οξέα

αθηρογόνο δυσλιπιδαιμία:( TG> 200 mg/dL και HDLC <35 mg/dL) EL IV

ΕΛΕΓΧΟΣ

σε 8-12 εβδομάδες. Διακοπή θεραπείας αν τα ηπατικά ένζυμα > 3 φορές ή /και η CK > 5 φορές από τα φυσιολογικά

Παραπομπή Σε λιπιδαιμικό κέντρο εάν:

Ανάπτυξη στρατηγικών για την επίτευξη της συμμόρφωσης στη θεραπεία. EL II

Επίπεδο κινδύνου και έναρξη υπολιπιδαιμικής  θεραπείας με στατίνες | Πρωτογενής στόχος της αγωγής Επίπεδο κινδύνου Υψηλός | Πρωτογενής στόχος της αγωγής| <70 mg/dl ή μείωση της LDL CHOL κατά 50% Framingham score | >20% παράγοντες κινδύνου | Στεφανιαία νόσο  Αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο  Περιφερική αρτηριακή νόσο  Τύπου 2 σακχαρώδη διαβήτη ή τύπου 1 > 40 ετών  Χρόνια νεφρική νόσο με GFR <60 ml/min Έναρξη  αγωγής | Αρχίστε άμεσα στατίνη σε όλους τους ασθενείς με -| Επίπεδο κινδύνου Μέτριος | Πρωτογενής στόχος της αγωγής|<100 mg/dl Framingham score | 10%‐20%   παράγοντες κινδύνου | 2 τουλάχιστον παράγοντες κινδύνου χωρίς  εγκατεστημένη αγγειακή νόσο | Έναρξη  αγωγής |  ulεάν  μετά  3  μήνες  υγιεινοδιαιτητικής παρέμβασης: LDL CHOL> 130 mg/dl Προαιρετική χορήγηση στατίνης σε άτομα με LDL CHOL 100‐129 mg/dl     |  Επίπεδο κινδύνου Χαμηλός | Πρωτογενής στόχος της αγωγής| < 130 mg/dl (σε  άτομα  με  οικογενή  υπερχοληστερολαιμία  ο  στόχο είναι  μείωση της LDL CHOL<100mg/dl)| Framingham score | <10%  παράγοντες κινδύνου | 0‐1 παράγοντες κινδύνου χωρίς στεφανιαία νόσο  | Έναρξη αγωγής | LDL CHOL>190 mg/dl Προαιρετική χορήγηση στατίνης σε άτομα με LDL CHOL 160‐190 mg/dl | 

ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΥΓΙΕΙΝΟΔΙΑΙΤΗΤΙΚΗΣ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗΣ

ΔΥΣΛΙΠΙΔΑΙΜΙΑ

ΤΕΛΟΣ = ΕΠΙΤΕΥΞΗ ΣΤΟΧΟΥ LDL-CHOL + TRG + HDL-CHOL = ΚΛΙΝΙΚΟ ΟΦΕΛΟΣ

ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΤΗΣ ΘΕΡΑΠΕΙΑΣ ΜΕ ΣΤΑΤΙΝΕΣ

Σε περίπτωση μη-νηστείας μόνο τα επίπεδα της non-HDL-C (TC-HDL) μπορούν να αξιολογηθούν

Πριν την έναρξη της υπολιπιδαιμικής αγωγής απαιτείται ο προσδιορισμός μετά νηστεία 12-14h,

Επανάληψη προσδιορισμού αυτών των παραμέτρων

Επανάληψη εργαστηριακού ελέγχου (λιπιδίων για τον έλεγχο της αποτελεσματικότητας και ηπατικών ενζύμων και CPK για τον έλεγχο της ασφάλειας) μετά 12 εβδομάδες

Σε κάθε άτομο, με υψηλές τιμές

συστήνεται η διερεύνηση των αιτιών (πρωτοπαθών και δευτεροπαθών) της δυσλιπιδαιμίας με τη λήψη ατομικού και οικογενειακού ιστορικού, τη διενέργεια φυσικής εξέτασης καθώς και συμπληρωματικού εργαστηριακού ελέγχου (έλεγχος θυρεοειδικής, ηπατικής, νεφρικής λειτουργίας και γλυκόζης αίματος). Επίπεδο Τεκμηρίωσης: III-2 Βαθμός Σύστασης: B

Καταστάσεις που αυξάνουν την LDL χοληστερόλη ή τα τριγλυκερίδια

Πρωτογενής πρόληψη Στα άτομα χαμηλού καρδιαγγειακού κινδύνου (επίπεδο μοντέλου SCORE <1%), o προληπτικός έλεγχος για δυσλιπιδαιμία (TC, LDL, HDL-C και TG), συστήνεται να γίνεται ανά μεγαλύτερα διαστήματα (π.χ πενταετία) τα οποία πρέπει να μειώνονται με τη πρόοδο της ηλικίας. Επίπεδο Τεκμηρίωσης: IV Βαθμός Σύστασης: B

Συμβουλευτική, αγωγή υγείας Στα άτομα με δυσλιπιδαιμία χαμηλού και μέτριου καρδιαγγειακού κινδύνου (επίπεδο μοντέλου SCORE <5%), συστήνεται να υπάρχει μια σταθερά επαναλαμβανόμενη παροχή συμβουλών και εκπαίδευσης σε θέματα πρόληψης (ιδανικό σωματικό βάρος, διατροφή, άσκηση, αποφυγή καπνίσματος). Επίπεδο Τεκμηρίωσης: IV Βαθμός Σύστασης: Α

Συστήνεται προληπτικός έλεγχος λιπιδίων, ανεξάρτητα από την ηλικία, τουλάχιστον μία φορά το χρόνο σε:

  1. Άτομα με οικογενειακό ιστορικό πρώιμης αθηρωματικής νόσου
  2. Άτομα με οικογενειακό ιστορικό κληρονομικής υπερλιπιδαιμίας
  3. Άτομα με έστω ένα κλασικό παράγοντα κινδύνου για καρδιαγγειακή νόσο, πλην της ηλικίας και του φύλου
  4. Άτομα με χαρακτηριστικά κλινικά γνωρίσματα δυσλιπιδαιμίας
  5. Άτομα με γνωστή αθηρωματική νόσο
  6. Άτομα με χρόνια νεφρική νόσο ή με λευκωματουρία
  7. Άτομα με νοσήματα ή φαρμακευτική αγωγή που επηρεάζουν τα επίπεδα των λιπιδίων στο αίμα: αυτοάνοσα νοσήματα (ψωρίαση, ρευματοειδής αρθρίτιδα, συστηματικός ερυθηματώδης λύκος), ασθενείς με ΑIDS, υποθυρεοειδισμό και ηπατικά νοσήματα όπως είναι η πρωτοπαθής χολική κίρρωση και η χρόνια κορτιζονοθεραπεία.
  8. Διαβητικοί ασθενείς
  9. Άτομα με νοσηρή παχυσαρκία (ΔΜΣ >30 kg/m2 και αυξημένη περιφέρεια μέσης)

Ο έλεγχος πρέπει να ξεκινάει από την παιδική ηλικία (>2 ετών) σε άτομα που ανήκουν σε οικογένεια με γνωστή οικογενή κληρονομική υπερλιπιδαιμία ή με πρόωρη εμφάνιση σοβαρής καρδιαγγειακής νόσου. Συστήνεται, επίσης, να γίνεται έλεγχος σε παχύσαρκους εφήβους και νέους ενήλικες με πιθανή αντίσταση στην ινσουλίνη, με ή χωρίς οικογενειακό ιστορικό σακχαρώδη διαβήτη. Η συχνότητα του ελέγχου επαφίεται στην κρίση του ιατρού της Π.Φ.Υ. και στην επιθυμία του ασθενούς, αλλά δεν πρέπει να ξεπερνά την πενταετία.

Σε ενήλικες κάτω των 45 και άνω των 45 ετών χωρίς παράγοντες κινδύνου, o προληπτικός έλεγχος για δυσλιπιδαιμία μπορεί να γίνεται σε πιο αραιά χρονικά διαστήματα, ανά πενταετία και διετία αντίστοιχα, και πάντα έπειτα από συμφωνία ιατρού και ασθενούς.

Σε άτομα άνω των 65 ετών χωρίς άλλους παράγοντες κινδύνου, πλην της ηλικίας, ο έλεγχος μπορεί να γίνεται ετήσια, αλλά αυτό εξαρτάται από την κρίση του ιατρού. Οι ίδιες οδηγίες προληπτικού ελέγχου εφαρμόζονται χωρίς διακρίσεις και στους άνδρες και στις γυναίκες σε όλες τις ηλικιακές ομάδες.

Διακοπή της αγωγής

απαιτείται διακοπή της αγωγής εάν

ΟΧΙ Διακοπή

Πρέπει να επισημανθεί ότι δεν χρειάζεται η διακοπή της θεραπείας με στατίνες ή η αναβολή έναρξης της αγωγής σε άτομα με

ενώ παράλληλα σε αυτούς τους ασθενείς επιβάλλεται η αναζήτηση άλλων υποκείμενων αιτιών αύξησης των ηπατικών και μυϊκών ενζύμων.

Η επιλογή του φαρμάκου και η δοσολογία του εξαρτώνται από την ποσοστιαία μεταβολή της LDL χοληστερόλης που είναι απαραίτητη για την επίτευξη των στόχων.

Οι στατίνες χορηγούνται το βράδυ πριν τη νυχτερινή κατάκλιση.

Η υπολιπιδαιμική αγωγή είναι θεραπεία εφ’ όρου ζωής ενώ έχει ιδιαίτερη σημασία η συμμόρφωση των ασθενών στην αγωγή.

Πρέπει να υπογραμμισθεί ότι ο διπλασιασμός της δόσης μιας στατίνης έχει ως αποτέλεσμα επιπρόσθετη μείωση της LDL χοληστερόλης κατά 6%.

ΔΕΥΤΕΡΕΥΟΝΤΕΣ ΣΤΟΧΟΙ ΤΗΣ ΥΠΟΛΙΠΙΔΑΙΜΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ

άτομα με υψηλά τριγλυκερίδια

προτείνεται ως δευτερεύων στόχος της υπολιπιδαιμικής αγωγής κυρίως σε άτομα με υψηλά τριγλυκερίδια. Ο στόχος όσον αφορά την non HDL CHOL είναι κατά 30mg/dl υψηλότερος του στόχου όσον αφορά την LDL χοληστερόλη.

διαβητικούς ασθενείς, καρδιομεταβολικούς παράγοντες κινδύνου

Η μείωση των τριγλυκεριδίων >150mg/dl και η αύξηση της HDL χοληστερόλης (>40mg/dl για άνδρες και >50mg/dl για γυναίκες) θεωρούνται επιθυμητοί στόχοι της υπολιπιδαιμικής αγωγής κυρίως σε διαβητικούς ασθενείς, καθώς και σε ασθενείς με καρδιομεταβολικούς παράγοντες κινδύνου.

Επίσης έχει προστεθεί ως στόχος της αγωγής η μείωση του αθηρωματικού δείκτη (T CHOL /HDL CHOL<4).

ΣΧΟΛΙΑ ΟΣΟΝ ΑΦΟΡΑ ΤΑ ΥΠΟΛΟΙΠΑ ΠΕΡΑΝ ΤΩΝ ΣΤΑΤΙΝΩΝ ΥΠΟΛΙΠΙΔΑΙΜΙΚΑ ΦΑΡΜΑΚΑ

εζετιμίμπη

Η εζετιμίμπη μειώνει την απορρόφηση της χοληστερόλης από το γαστρεντερικό σωλήνα και κυκλοφορεί σε δισκία των 10mg ή και ως έτοιμος συνδυασμός με σιμβαστατίνη (10, 20, 40mg).

μονοθεραπεία

Ως μονοθεραπεία (10mg μια φορά την ημέρα)

Συγχορήγηση

Η εζετιμίμπη , η οποία δεν εμφανίζει σημαντικές ανεπιθύμητες ενέργειες, όταν συγχορηγείται με στατίνες έχει ως αποτέλεσμα

##κολεσεβελάμη Η κολεσεβελάμη (colesevelam) είναι μια ρητίνη δέσμευσης των χολικών οξέων στο γαστρεντερικό σωλήνα και κυκλοφορεί σε δισκία των 625mg.

Δόση

3.75g/ημέρα δηλαδή 6 δισκία σε 1-2 δόσεις

Μονοθεραπεία

H κολεσεβελάμη αυξάνει την αποτελεσματικότητα των στατινών και μπορεί να συγχορηγηθεί με στατίνες για την επίτευξη των στόχων της υπολιπιδαιμικής αγωγής (ή και ως τριπλή θεραπεία με στατίνη + εζετιμίμπη σε ασθενείς με οικογενή υπερχοληστερολαιμία).

Η κολεσεβελάμη σε αντίθεση με παλαιότερα φάρμακα της ίδιας κατηγορίας (π.χ. με τη χολεστυραμίνη) εμφανίζει

Πρέπει να τονισθεί ότι η κολεσεβελάμη

φιμπράτες

Οι φιμπράτες (φαινοφιμπράτη, μπετζαφιμπράτη, σιπροφιμπράτη, γεμφιμπροζίλη)

Μονοθεραπεία Χορηγούνται ως μονοθεραπεία σε άτομα με πολύ υψηλά επίπεδα τριγλυκεριδίων (>500mg/dl), ίσως και σε συνδυασμό με ω-3 λιπαρά οξέα , για τη μείωση του κινδύνου εμφάνισης παγκρεατίτιδας.

Συνδυασμός Σε συνδυασμό με στατίνες προτείνεται η χρησιμοποίηση της φαινοφιμπράτης (δισκία των 145, 160 και κάψουλες των 200mg/ χορήγηση μια φορά την ημέρα) που δεν εμφανίζει σημαντικού βαθμού αλληλεπίδραση με τις στατίνες και για αυτό το λόγο δεν αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης ανεπιθύμητων ενεργειών (π.χ. μυοσίτιδας), ένα εύρημα που επιβεβαιώθηκε από τα αποτελέσματα κλινικών μελετών. Η προσθήκη φαινοφιμπράτης φαίνεται ότι έχει ιδιαίτερη αξία σε ασθενείς με αυξημένα τριγλυκερίδια και μειωμένα επίπεδα HDL χοληστερόλης.

Παρενέργειες

Προσοχή

Οι φιμπράτες προκαλούν μικρή αύξηση της κρεατινίνης του ορού και πρέπει να χορηγούνται σε μικρές δόσεις και με ιδιαίτερη προσοχή σε άτομα με έκπτωση της νεφρικής λειτουργίας. Πρέπει επίσης να επισημανθεί ότι η γεμφιμπροζίλη δεν πρέπει να χορηγείται σε συνδυασμό με στατίνες.

###ω-3 λιπαρά οξέα Τα ω-3 λιπαρά οξέα μπορεί να χορηγηθούν:

συγχορήγηση ω-3 λιπαρών οξέων + στατίνες

Συνιστάται η χορήγηση υψηλής καθαρότητας και συγκέντρωσης σκευασμάτων ω-3 λιπαρών οξέων.

Η συγχορήγηση ω-3 λιπαρών οξέων σε ασθενείς υπό αγωγή με στατίνες έχει ως αποτέλεσμα μείωση των τριγλυκεριδίων περίπου κατά 30% σε συνδυασμό με μια πολύ μικρή αύξηση της HDL χοληστερόλης.Συνιστάται η χορήγηση υψηλής καθαρότητας και συγκέντρωσης σκευασμάτων ω-3 λιπαρών οξέων.

νιασίνη

Η νιασίνη χορηγούμενη σε δόση 2g/ημέρα έχει ως αποτέλεσμα:

ΠΑΡΕΝΕΡΓΕΙΕΣ

ΘΕΡΑΠΕΙΑ

μόνο διαθέσιμο σκεύασμα νιασίνης που περιέχει 1g νιασίνης και 20mg λαροπιπράντης

1 δισκίου (1g νιασίνη) πριν τη νυχτερινή κατάκλιση για 1 μήνα και στη συνέχεια χορηγούνται 2 δισκία (2g νιασίνης).

Για τη μείωση της πιθανότητας εμφάνισης εξάψεων συνιστάται η αποφυγή της σύγχρονης κατανάλωσης αλκοολούχων ποτών καθώς ζεστών και πικάντικων φαγητών.

Τo νικοτινικό οξύ είναι το μόνο υπολιπιδαιμικό φάρμακο που μειώνει τα επίπεδα της Lp(a), που επίσης θεωρείται ως ένας επιπρόσθετος παράγοντας κινδύνου για καρδιαγγειακή νόσο, ενώ αποτελεί και το φάρμακο εκείνο που προκαλεί τις μεγαλύτερες αυξήσεις της HDL χοληστερόλης. Δεδομένα κλινικών μελετών υποστηρίζουν ότι η νιασίνη επιβραδύνει την εξέλιξη της αθηρωματικής νόσου και μειώνει τα καρδιαγγειακά συμβάματα. Η νιασίνη έχει ως αποτέλεσμα μικρή αύξηση της γλυκόζης του ορού κατά 4-5% και της ΗbA1c [<0.3%], καθώς και του ουρικού οξέος. Για αυτό το λόγο συνιστάται ο προσδιορισμός της γλυκόζης , της ΗbΑ1c και του ουρικού οξέος κάθε 6-12 μήνες σε ασθενείς υπό αγωγή με νιασίνη. Η πιο σημαντική ανεπιθύμητη ενέργεια της νιασίνης είναι η έξαψη που μειώνεται σημαντικά με την προσθήκη λαροπιπράντης. Έτσι, σήμερα κυκλοφορεί το μόνο διαθέσιμο σκεύασμα νιασίνης που περιέχει 1g νιασίνης και 20mg λαροπιπράντης το οποίο μπορεί να χορηγηθεί σε συνδυασμό με στατίνη για τη συνολική βελτίωση του λιπιδαιμικού προφίλ ή ως μονοθεραπεία σε άτομα που δεν μπορούν να ανεχθούν τη θεραπεία με στατίνη. Η θεραπεία αρχίζει με τη χορήγηση 1 δισκίου (1g νιασίνη) πριν τη νυχτερινή κατάκλιση για 1 μήνα και στη συνέχεια χορηγούνται 2 δισκία (2g νιασίνης). Για τη μείωση της πιθανότητας εμφάνισης εξάψεων συνιστάται η αποφυγή της σύγχρονης κατανάλωσης αλκοολούχων ποτών καθώς ζεστών και πικάντικων φαγητών.

Υπολειπόμενος καρδιαγγειακός κίνδυνος

Πολλά άτομα υπό αγωγή με στατίνη και παρά τη σημαντική μείωση της LDL χοληστερόλης εξακολουθούν να έχουν υψηλό κίνδυνο εμφάνισης καρδιαγγειακών συμβαμάτων (υπολειπόμενος καρδιαγγειακός κίνδυνος).

Ο υπολειπόμενος καρδιαγγειακός κίνδυνος μπορεί να οφείλεται σε συνυπάρχουσες διαταραχές των λιπιδαιμικών παραμέτρων (αύξηση των τριγλυκεριδίων ή και μείωση της ΗDL χοληστερόλης). Σε αυτές τις περιπτώσεις η συνολική βελτίωση του λιπιδαιμικού προφίλ μπορεί να βοηθήσει στη μείωση του κινδύνου εμφάνισης καρδιαγγειακών συμβαμάτων. Αυτή η συνολική βελτίωση του λιπιδαιμικού προφίλ μπορεί να επιτευχθεί με τη προσθήκη φιμπρατών (κυρίως φαινοφιμπράτης) , ω-3 λιπαρών οξέων ή νικοτινικού οξέος στη θεραπεία με στατίνες.

Φαρμακευτικές αλληλεπιδράσεις των στατινών

  1. Φιμπράτες (κυρίως η γεμφιμπροζίλη-όχι η φαινοφιμπράτη)
  2. Κουμαρινικά αντιπηκτικά
  3. Κυκλοσπορίνη
  4. Ερυθρομυκίνη και άλλα μακρολίδια (κλαριθρομυκίνη)
  5. Ιτρακοναζόλη και άλλα αντιμυκητιασικά φάρμακα
  6. Αντικαταθλιπτικά φάρμακα (nefazodone)
  7. Αναστολείς της πρωτεάσης
  8. Διϋδροπυριδίνες, καθώς και διλτιαζέμη/βεραπαμίλη (κυρίως με σιμβαστατίνη)
  9. Αμιωδαρόνη (κυρίως με σιμβαστατίνη/λοβαστατίνη)
  10. Χυμός grapefruit
  11. Φάρμακα που επάγουν τη δραστηριότητα του CYP3A4 (φαινυντοΐνη, ριφαμπικίνη)